KAMUOYUNA DUYURUMUZ, AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI’NA AÇIK SESLENİŞ VE DAVETİMİZDİR!

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından “Çocuk Dostu Kitap Listesi” adıyla duyurulan liste biz çocuk kitabı yazarlarını, çizerlerini, yayıncılarını, çevirmenlerini, kütüphanecilerini ve alanda hizmet veren tüm emekçileri şaşırtmış, üzmüş ve kaygılandırmıştır. Çünkü;

• Devlet kurumlarından beklentimiz özellikle çocuklar başta olmak üzere herkesi kapsayacak bir “okuma kültürleri programı” geliştirilmesidir. Bunun yerine nasıl, hangi ölçekler göz önüne alınarak, kimler tarafından seçildiği açıklanmayan bir “dayatma liste” sunulmuştur.• “Çocuğa görelik” kavramı gözetilmeden hazırlandığı yaş gruplarından ve sınıflandırmadan açıkça belli olan listenin hangi çocuğa seslendiği şüphelidir.
• Listede yer alan kitapların kim veya kimler tarafından hangi yetkinlikle okunduğu, irdelendiği ve listelendiği açıklanmamıştır.
• Öneri listelerin bile sınırlayıcı olduğuna inanılırken ve biz çocuk edebiyatı sanatçıları (yazar, çizerler), editörler, çevirmenler, yayıncılar “tavsiye listelerden” kaçınırken, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın liste yayınlaması, bu listede yer almayan kitap ve sanatçılar, yayınevleri için ötekileştiren, dışlayan bir yaklaşım olmuştur.
• “Güvenilirlik” sözcüğü, kullanıldığı yere göre çok olumlu bir anlam taşırken böyle listeler söz konusu olduğunda ne yazık ki listede yer almayan kitap ve / veya yazarların, çizerlerin “güvenilir olmadığı”na işaret edilmektedir ki bu hiçbir sanatçı için kabul edilemez bir tanımlamadır. “Çocuk Dostu Kitaplar Listesi” de ilk okunduğunda masum görünse de liste dışında kalan kitapların ve / veya sanatçıların “çocuk dostu olmadığı”na vurgu yapmaktadır. Bu vurgular yüzünden liste sadece ayrıştırıcı, ötekileştirici, sınıflandırıcı değil aynı zamanda çok üzücüdür.
• Uzun zamandır yayıncılık sektörünün yüz yüze olduğu kâğıt, maliyet, dağıtım vb. darboğazının aşılması için birlikte çözüm üretilmesi yerine böylesi listeler hazırlanması hem edebiyat hem kitap emekçilerine hem kültür dünyamıza ama en çok da okurlara zarar verecektir.
• Listeler, kimler tarafından hazırlanırsa hazırlansın, nesnellikten uzak dolayısıyla kişisel, politik, ideolojik beğeni ve görüşlerle sınırlıdır. Bir deyişle dolaylı sansürdür. Bu, sanatın ama özellikle edebiyatın hiçbir alanında kabul edilemez. Okumanın kişisel bir deneyim olduğunu dikkate almayan bu tür listeler, kabul etmediğimiz, etmeyeceğimiz bir yaklaşımdır.
• En önemlisi de devlet kurumları tarafından hazırlanan kapsayıcılıktan, yapıcılıktan uzak bu tür listelemeler “tavsiye” adıyla bile olsa okurun aklını, beğenisini ve okuma becerilerini hafife almak, küçümsemek ve önemsememektir. Biz edebiyat sanatçıları olarak okurlarımızın bunu hak etmediğini biliyoruz. Özellikle çocuk okurlarımızı listelerle nitelikli eserlerden uzak tutmaya hiçbir erkin yetmeyeceğini de biliyor ve savunuyoruz.

Okurlarımıza ve alana saygımız gereği, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nı “Çocuk Dostu Kitap – Güvenilir Kitap” listesi uygulamasından ivedilikle vazgeçmeye davet ediyoruz.

ÇGYD
Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği